Fled from Syria to Turkey. Fled from violence, death and suffering. As a refugee imprisoned in a life of desperation without a future. The reason to make the dangerous journey to Europe. Europe, the beacon of….yes of what actually? In the past, quite a while ago, Europe used to be a sanctuary for people fleeing hunger and violence. Since the latest economic crisis and due to the rise of populism, Europe allows entrance to refugees only under strict conditions.
Alaa decided to make the dangerous journey together with his sister, her husband and their two children. On the beach they were threatened by human traffickers who presented them with a tough choice: to die there or to step into that small rocky boat and probably die at sea.
This is an anecdote of one of our participants’ journey. A diverse group of people with a few things in common: they all left their house, friends and family looking for a better life, where they could be themselves and in charge of their own destiny. It sounds simple but the meaning of these words becomes clear as the participants tell their stories. Beautiful stories filled with expectations and hope, sometimes followed by disappointment but nonetheless testimonies of their resilience and the will to survive.
Alaa finished his story. His large, sad brown eyes stared into the room, a nervous smile on his face. It’s silent in the room and you can see that his story has touched everyone inside.
The same had happened the first time Art1 presented the stories of LGBTI refugees during the Queer & Migrant Film Festival in December 2017. We, Pink Terrorists, were then asked to broadcast these stories in our radioshow. I quickly found out that i had to listen to them a few times before the broadcast, to avoid being overwhelmed by own emotions while on-air.
After that, we were asked to join the project and to be part of the presentation in Germany together with the German partners. We were honoured by the invitation and accepted it promptly.
The strength of this project lies on the stories of the refugees. It may sound straightforward, except that it isn’t simple to ask people to share their most traumatic experiences in life. At the same time this is also where the beauty of the project lies.. Participants from Syria, Iraq, Jordan and Egypt must trust each other. Discretion and respect for each others’ differences are essential for the feeling of safety, without which the project could never succeed. They recognize themselves in the stories of the others, which creates a feeling of understanding and solidarity.
But how do you tell a compelling story to people who never dealt with these kind of circumstances, in a way that the audience can identify and see the subjects as people instead of refugees, foreigners or scary muslims. The challenge lays in the fact that our participants had to make choices.
The commission to record and edit 8 stories was quite a heavy one. As an observer, who got the trust of both the participants and trainers, i felt the impact first-hand. Every time i translated anecdotes of their stories into my own life i came to the realisation of what it really means. Pink Terrorists’ Monty Aal and Quirine Lengkeek gave the participants a workshop ‘interview skills training’ with the intent that the participants would apply the skills to their own stories, as if they would interview themselves. Lotte van Gaalen, een freelance radiomaker, offered a framework in her Storytelling workshop: How to build up a story?”. Before starting with their own recording, participants also got an introduction to audio recording and editing.
The story of the beautiful Kasha Be, a Syrian Conchita. A slim and delicate appearance, shy but always with a friendly smile on her face. A modest story, in which she never talks negatively about family or friends or the bad circumstances in which she fled her country. At the same time, the silence gaps in her story tell us a lot. Her drive is her creativity and her goal to open a boutique in Istanbul where she wants to sell her own wedding dresses.
Inspiring stories like that of Bilal Al Jundi. He’s been living in the Netherlands for one and a half year. Despite all the downfalls in his life, he chose to share a story about one of the highlights: his admission to one of the most prestigious universities in the Middle East, the United Arab Emirates University. The title: ‘Coincidence and Luck’.
Our participants and trainers bonded very quickly during the process of creating and recording the stories. Dinner was the opportunity to share the day and to relax.
The necessity of our project became extra clear on the day before the last. We had made a reservation for the group to eat in a Syrian restaurant. At the metro station on our way to the Syrian restaurant, two of our Jordan participants were approached, in Arabic, by a man they didn’t know. For the rest of us, the conversation seemed harmless, but when we asked them about it they explained that the man actually insulted them at the end of the conversation. About 10 minutes later, Shevan, a Syrian Jewish participant who had visited ‘the Anne Frank Institute’ earlier that afternoon, took his kippah (traditional head cover) out of his back and was showing it to us while sharing his experience. Suddenly he was approached by a very aggressive Palestinian man who had listened to our conversation and had followed us while changing metro lines. He looked like he was ready for a fight. Poor Shevan was completely surprised and overwhelmed by this aggressive man. Thank God, the man was eventually scared away when he noticed we were in a group. We entered the Syrian restaurant upset but hungry. Slowly it dawned on us that we were ignored by the staff and other customers looked at us with repulsion. When our extravagant Kasha entered, we were told to leave the restaurant. We were not welcome.
Luckily the evening ended on a lighter tone. We ended up eating in a nice German family restaurant and on our way back we enjoyed a very nice performance in the metro. An occasion for Shevan to show his best dance moves.
Then the presentation day broke. The day before we had recorded all the stories in the studio of our German partner organisation’ Mulicult FM’. Lotte had to work her butt off to make made all the stories presentable . They were not perfect, but good enough for the presentation. The goal of this event was to give the audience an insight into the creative process. The project’s final presentation will be held later on, in Amsterdam.
Fifteen minutes before starting time there was hardly anyone in the audience . Boris Dittrich, Advocacy Director at Human Right Watch, was there to open the event. Luckily the audience quickly showed up and filled the cinema. Despite the lack of a microphone and the technical imperfections, our audience moved and touched by the stories of our participants, who got compliments.
After the break, the program continued with the beautiful short movie ‘Scar Tissue’ directed by Nish Gera, followed by the feature document ‘Mr Gay Syria’ by Mahmoud Hassino. A strong impressive story worth seeing.
I want to thank all our wonderful participants for their courage and their stories:Salim Salameh, Eddie AH, Rene Shevan Van der Lugt, Bilal Al Jundi, Krano Tamir, Kasha Be, Alaa and Achmad.
Our trainers and coaches: Quirine Lengkeek, Monty Aal, Galo de la Huerta, Elgin Eldon en Andy Guy
and very special thanks to the papa of the project, Antonij Kardadzoski whose never-ending efforts and guidance guaranteed the successful presentation. Another person that has to be mentioned separately is Lotte van Gaalen. Thanks to her loving guidance of all the participants and the hard work she put in by editing all stories, everything was ready on time for the public presentation. Bravo, Bravo, Bravo!
And finally thanks to Mister Chris Belloni, who did all the organisation pre-work. Thank you for giving us the opportunity te be part of this special and wonderful project.
***end***
Nederlandse versie:
Vanuit Syrië naar Turkije gevlucht, voor geweld, dood en ontberingen. Gevangen in de uitzichtloosheid van het bestaan als vluchteling besloten om de gevaarlijke overtocht naar Europa te wagen.
Europa baken van….. ja van wat eigenlijk? Vroeger, lang, lang geleden stond het continent nog bekend om zijn gastvrijheid jegens mensen op de vlucht voor honger en geweld, maar door de economische crisis en het opkomend populisme in Europa is deze gastvrijheid beperkt tot het slechts toelaten onder strikte voorwaarden van vluchtelingen.
Alaa besloot samen met zijn zuster, zwager en hun twee kinderen de overtocht te wagen.Op het strand bedreigd door de mensensmokkelaars die hen voor de keus stelde, je sterft hier op het strand of je stapt in de wankele boot en sterft dan waarschijnlijk op zee.
Een anekdote uit het verhaal van een van onze deelnemers. Een diverse groep mensen met een paar overeenkomsten. Zij hebben allen huis en haard achtergelaten op zoek naar een beter leven, waarin zij zelf hun lot bepalen en waarin zij zichzelf kunnen zijn. Een eenvoudige zin waarvan de inhoud pas duidelijk wordt als de deelnemers hun verhalen beginnen te vertellen. Mooie verhalen gevuld met hoop en verwachtingen, soms gevolgd door teleurstellingen maar altijd een bewijs van doorzettingsvermogen en de wil om te leven.
Alaa is klaar met zijn verhaal. Zijn grote, verdrietige, bruine ogen staren de ruimte in en om zijn mond speelt een zenuwachtige glimlach. Het is stil in de ruimte en je ziet dat iedereen aangedaan is. Zo ook het publiek de eerste maal dat stichting Art 1, tijdens het Queer & Migrant Festival, de verhalen van LHBTI vluchtelingen presenteerde. Wij van Pink Terrorists waren gevraagd de opgenomen verhalen in onze radiouitzending te presenteren. Ik had al snel geconstateerd dat ik de verhalen vooraf een paar keer voor de uitzending moest beluisteren wilde ik niet overvallen door emoties worden geblokkeerd.
We werden gevraagd om medeorganisator te worden en dit in samenwerking met Duitse partners ook aldaar uit te voeren. We waren vereerd en natuurlijk zeiden we volmondig Ja!!
De kracht van dit project zijn de verhalen van de vluchtelingen. Een simpel gegeven maar niet wanneer je mensen vraagt om de meest traumatische momenten uit hun leven te delen. Daar ligt ook de schoonheid van het project. De deelnemers afkomstig uit Irak, Syrië, Jordanië en Egypte zijn genoodzaakt elkaar snel te vertrouwen. Discretie en respect voor elkaars verschillen zijn de basis voor het gevoel van veilgheid, essentieel voor het slagen van het project. Herkenning in elkaars verhalen zorgt vrij snel voor een gevoel van solidariteit en begrip.
Maar hoe vertel je je verhaal op een manier waarmee je een publiek, onbekend met de omstandigheden, raakt in het hart. Op een manier waardoor mensen zich kunnen identificeren met het verhaal, zodat de vertellers geen vluchtelingen, gelukzoekers of nieuwkomers meer zijn maar mensen die bloot zijn gesteld aan omstandigheden die wij ons nauwelijks kunnen voorstellen. De uitdaging voor de deelnemers ligt in het feit dat er keuzes moeten worden gemaakt. Monty Aal en Quirine Lengkeek (Pink Terrorists) gaven een workshop ‘ interview skills training’ met de bedoeling dit ook toe te kunnen passen op jezelf. Lotte van Gaalen, freelance radiomaker, biedt een kader. Hoe bouw je je verhaal op is de essentie van haar workshop ‘Storytelling’. De deelnemers krijgen ook een introductie in audiorecording en editing voordat hun verhaal uiteindelijk wordt opgenomen.
In slechts twee dagen de verhalen van 8 mensen opnemen en editen is best een grote opdracht. Ik als toeschouwer, die vertrouwen geniet van zowel trainers als deelnemers, merk dat de impact van al de verhalen, die ook met mij worden gedeeld, niet gering is. Telkens als ik anekdotes uit hun verhalen vertaal naar mijn eigen leven realiseer ik mij pas goed wat het werkelijk betekent.
Het verhaal van de prachtige Kasha Be een Syrische Conchita. Een ranke delicate verschijning, timide maar altijd getooid met een lieftallige glimlach. Een bescheiden verhaal waarin zij zich nooit negatief uitlaat over familie en bekenden. Maar door de ruimtes in haar verhaal vertelt ze gelijktijdig een heleboel. Creativiteit is haar drijfveer. Haar uiteindelijk doel is, om terug te gaan naar Istanbul om daar een boutique te beginnen, waar ze haar eigen bruidscreaties gaat verkopen.
Inspirerende verhalen zoals dat van Bilal Al Jundi. Bilal woont inmiddels anderhalf jaar in Nederland. Ondanks de heftige ervaringen in zijn leven wilde hij graag een verhaal delen over een wonder en hoogtepunt uit zijn leven, zijn toelating tot een van de meest prestigieuze universiteiten van het Midden Oosten, United Arab Emirates University. De titel van zijn verhaal;’Toeval en Geluk’.
In het hele proces van creëren en opnemen van de verhalen merkte ik dat er heel snel een band ontstaat tussen de deelnemers maar ook met de trainers. De avondmaaltijd was een gelegenheid om de dag te bespreken en te ontspannen. De noodzaak van het project werd nog eens heel duidelijk toen we op de één na laatste dag, na hard te hebben gewerkt, op weg gingen met onze groep naar een Syrisch restaurant waar we een reservering hadden gemaakt.
De Jordaans deelnemers hadden lol met elkaar . Ze werden aangesproken door iemand die hen verstond. Het leek een vriendelijke ontmoeting. Voordat we de metro instapte bleek dat de man ze verwensingen had gemaakt en had beledigd. Een van onze deelnemers, een Joodse jongen, had die middag het Anne Frank Instituut bezocht en liet ons zijn keppeltje zien die hij even op zijn hoofd zette. We moesten overstappen en in de andere metro werd hij ineens benaderd door iemand die ons was gevolgd en tegen hem in het Arabisch begon te spreken. De man was uiterst agressief. Onze groepsgenoot die veel traumatische ervaringen achter de rug heeft, trok wit weg en voelde zich ook nog verantwoordelijk voor de situatie. Godzijdank waren we met een groep. De man droop af en niemand begreep achteraf wat zijn probleem was. Ontdaan door deze scene arriveerden we uiteindelijk in het restaurant. Daar viel mij gelijk op dat we slechts kritisch werden bekeken en niemand leek bereid ons te willen helpen of te woord te staan. Toen onze uitbundige Kasha binnen kwam zag ik de blikken van minachting van de andere gasten. Vlak daarna werd ons medegedeeld dat we niet welkom waren. Ontdaan en verslagen dropen we af.
Gelukkig eindigde de avond op een prettige wijze. Na nog een keer geweigerd te zijn in een ander restaurant (21.30 was voor hun te laat en waarschijnlijk onze groep te groot) werden we hartelijk ontvangen in een gezellig Duits familierestaurant. Een beetje bijgekomen van de schrik hebben we daar lekker gegeten en onderweg naar huis werden we getracteerd op een fijn optreden in de metro en ging onze Shevan lekker uit zijn dak.
De dag van de presentatie brak aan. De dag ervoor hadden we onze verhalen opgenomen in de studio van onze Duitse samenwerkingspartner ‘Multicult FM’ en geëdit. Op de dag zelf heeft Lotte alle verhalen presentabel gemaakt. Niet perfect maar wel goed genoeg om te presenteren het was tenslotte een inkijkje in het hele werkproces. De eindpresentatie zal in Amsterdam plaatsvinden in de week voor Amsterdam Pride.
Een kwartier voordat we zouden beginnen was er slechts een handvol mensen, waaronder onze hoofdgast Boris Dittrich (Human Rights Watch) die de presentatie zou openen. Eenmaal begonnen bleven de bezoekers gestaag binnen stromen met als resultaat dat de zaal zo goed als vol zat. Ondanks het ontbreken van een microfoon en de nog niet optimale technische kwaliteit van de verhalen troffen ze de bezoekers recht in het hart. Mensen waren ontroerd en geraakt en onze deelnemers werden gefeliciteerd en gecomplimenteerd.
Na een pauze werd het programma vervolgd met de mooie korte film ‘Scar Tissue’van de regisseur Nish Gera en de hoofdfilm ‘Mr Gay Syria’. Een prachtige film gemaakt door Mahmoud Hassino.
Mijn dank gaat uit naar al onze fantastische deelnemers: Salim Salameh, Eddie AH, Rene Shevan Van der Lugt, Bilal Al Jundi, Krano Tamir, Kasha Be, Alaa en Achmad.
Onze trainers en begeleiders: Quirine Lengkeek, Monty Aal, Elgin Eldon en speciale dank aan Antonij Karadzoski. Zonder zijn constante bewaking van het project waren er gelegenheden genoeg waardoor het fout had kunnen gaan. Lotte van Gaalen verdiend ook een special thank you. Zij heeft liefdevol alle verhalen samen met de deelnemers vorm gegeven en door haar professionaliteit en onvermoeibare inzet, presentabel gemaakt.
Ook wil ik Chris Belloni bedanken voor de unieke en mooie kans die hij mij heeft gegeven om deel uit te maken van dit bijzondere project.
I want to thank all our wonderful participants for their courage and their stories:Salim Salameh, Eddie AH, Rene Shevan Van der Lugt, Bilal Al Jundi, Krano Tamir, Kasha Be, Alaa and Achmad.
Our trainers and coaches: Quirine Lengkeek, Monty Aal, Elgin Eldon en Andy Guy
and very special thanks to the papa of the project, Antonij Kardadzoski whoms never ending efforts and guidance of the project, garanteed the successful presentation. Another person that has to be mentioned separately is Lotte van Gaalen. Because of her loving guidance of all the participants and the hard work she put in by editing al stories, were the stories presentable on the moment most important, at the presentation. Bravo, Bravo, Bravo
Mister Chris Belloni who did a lot preparing the project. Thank you for giving us the opportunity te be part of this special and wonderful project.